Wystąpienie Ewangelickiego Biskupa Wojskowego

Działania Ewangelickiego Duszpasterstwa Wojskowego wspierające działalność wychowawczą w Wojsku Polskim

 

Szanowni Państwo!

 

Oddziaływanie na wyznawane zasady i normy, na motywacje i postawy żołnierzy nie jest dla Ewangelickiego Duszpasterstwa Wojskowego bezpośrednim celem jego działań, lecz z nadzieją oczekiwanym owocem naszych duszpasterskich aktywności. Duszpasterstwo nie stosuje w swojej działalności narzędzi oddziaływania na poglądy i postawy w postaci form nauczania, którym przypisane byłyby jakieś środki egzekwowania przyswojonej wiedzy, a tym bardziej nie posiada i nie stosuje jakichkolwiek środków reagowania bezpośredniego wobec występujących w środowisku wojskowym poglądów etycznych i spotykanych w nim postaw moralnych.

 

Narzędziem działania i środkiem oddziaływania Kościoła, a tym samym jego duszpasterstwa środowiskowego, jest słowo. Dotyczy to zarówno nabożeństw wojskowych, w kontekście których jest to może najbardziej oczywiste, jak i wszelkiego rodzaju spotkań tematycznych z żołnierzami, prelekcji, seminariów oraz form duszpasterstwa indywidualnego. Zawsze narzędziem jest słowo człowieka postawione w służbę Słowa Bożego. A skoro Słowo Boże nie chce zmieniać i wzmacniać człowieka inaczej, jak tylko poprzez łagodne szukanie dostępu do jego ducha, umysłu i sumienia, słudze Słowa Bożego w mundurze i w środowisku wojskowym nie pozostaje nic innego, jak siać to ziarno Słowa w miarę możliwości obficie i prosić Boga o wzrost tego, co zostało zasiane.

 

Sięganie po inne środki, aby na przykład wyniki swoich oddziaływań wychowawczych uczynić bardziej widocznymi, dającymi się ująć statystycznie, będzie z pewnością mieściło się w działaniach innych służb zajmujących się różnymi aspektami kształcenia i kształtowania w środowisku pożądanych standardów i zachowań, ale kapelan i duszpasterstwo wojskowe nie powinni ulegać pokusie sięgania po te inne środki.

 

Po tych ogólnych uwagach wstępnych dotyczących naszego miejsca i jego rozumienia w kompleksie działań wychowawczych w Wojsku Polskim, chciałbym zwrócić uwagę Państwa na kilka wybranych aspektów praktycznych.

 

1. Ewangelickie nabożeństwa wojskowe

 

Mamy nadzieję, że elementem wspierającym właściwe motywacje i postawy w środowisku wojskowym są organizowane przez duszpasterstwo ewangelickie nabożeństwa wojskowe. Obok tradycyjnych nabożeństw z okazji świąt wojskowych i państwowych z udziałem wojska i cywilów, których miejscem są Warszawa, Sopot, Wrocław, Bydgoszcz, Cieszyn, Ustroń dla SG i Piotrków Trybunalski, odprawiamy nabożeństwa wojskowe tylko dla żołnierzy w Kaplicy Ewangelickiej Żołnierza Polskiego im. ks. sen. gen. bryg. Ryszarda Paszko w siedzibie EDW. Biorą w nich udział zarówno kadra, jak i szeregowi. Przez nabożeństwa w samej tylko kaplicy w ubiegłym roku przewinęło się ponad 500 mundurowych różnych stopni.

 

2. Spotkania tematyczne z żołnierzami i duszpasterstwo indywidualne

 

Spotkania kapelanów z żołnierzami młodego rocznika spełniają wiele funkcji jednocześnie. Są one jedną z form wychodzenia z ofertą duszpasterską do służących w rozproszeniu żołnierzy luteran i wyznawców innych Kościołów protestanckich w Polsce. Mają na celu także przekazywanie konkretnych treści etycznych, wypływających z wiary chrześcijańskiej, w zastosowaniu do życia i służby żołnierzy. Zajęcia kapelanów ewangelickich z żołnierzami służby zasadniczej oraz coraz częściej z kandydatami na żołnierzy zawodowych mają charakter wykładów, pogadanek i dyskusji. Przy poszanowaniu wszelkich różnic, jakie w kwestiach światopoglądowych, w tym także w zakresie stosunku do religii, występują w każdej grupie, z którą spotyka się kapelan ewangelicki, zajęcia z żołnierzami stają się zachęta do pogłębiania życia i doświadczenia duchowego, do reflektowania swych słów i czynów w świetle tych wartości, w które sami wierzymy i które wyznajemy.

 

Duszpasterstwo indywidualne wśród żołnierzy własnego wyznania wyznacza często geografię i częstotliwość spotkań kapelana ewangelickiego z całą grupą żołnierzy. Spotkania te są organizowane zawsze w porozumieniu z miejscowym oficerem oświatowo-wychowawczym, najczęściej przy jego udziale i przeważnie wpisywane są w dziennik zajęć oświatowo-wychowawczych w danej jednostce.

 

W ramach odpraw dla kapelanów, seminariów i kontaktów z zagranicznymi partnerami staramy się poszerzać wiedzę i horyzonty doświadczeń samych kapelanów w celu podnoszenia ich kompetencji środowiskowych.

 

3. Odwiedziny duszpasterskie w polskich kontyngentach wojskowych

 

Połączeniem obu powyższych form są odwiedziny duszpasterskie u żołnierzy w PKW. Nasze wizyty w kontyngentach mają coraz bardziej regularny charakter, coraz częściej łączą się też z organizowanymi przez nas nabożeństwami Słowa Bożego. Po przezwyciężeniu pewnych trudności dociera się i funkcjonuje model posługi duszpasterskiej w kontyngentach ze strony kapelanów EDW, który polega na kilku-, kilkunastodniowych odwiedzinach duszpasterskich z intensywnym programem w zakresie duszpasterstwa indywidualnego oraz proponowanych nabożeństw Słowa Bożego.

 

4. Działalność medialna

 

Świadomi niewielkich rozmiarów naszej struktury staramy się poszerzać krąg duchowego i wychowawczego oddziaływania środowiskowego duszpasterstwa poprzez słowo pisane. Służy temu prowadzona strona internetowa www.luteranie.pl/edw, na której nie tylko znajdują się zdjęcia i relacje z działalności, lecz także teksty kazań, modlitw, teksty etyczne.

 

Od początku tego roku EDW rozpoczęło wydawanie własnego dwumiesięcznika „Wiara i Mundur”, który wychodzi w nakładzie 2.ooo egzemplarzy i trafia do środowiska wojskowego według zamówień, czyli w ramach funkcjonującego w Wojsku Polskim systemu kolportażu prasy i czasopism. Mamy nadzieję także w ten sposób przyczyniać się do propagowania w środowisku wojskowym pożądanych standardów, norm i postaw.

 

5. W stronę armii w pełni profesjonalnej

 

W rytm wygaszania służby zasadniczej dostrzegamy w EDW możliwość przeniesienia dotychczasowego zaangażowania w spotkania tematyczne kapelanów z żołnierzami służby zasadniczej na spotkania i prelekcje dla kandydatów na żołnierzy zawodowych: przyszłych szeregowych, podoficerów i oficerów. Dostosowaną do wielkości struktury naszego duszpasterstwa formą byłoby zagwarantowanie w ramach kursów, odbywającym się w ośrodkach szkolenia, szkołach oficerskich i akademiach, 2-3 godzin na przeprowadzenie wykładu i seminarium w zakresie ewangelickiej etyki społecznej z zastosowaniem do obszaru zainteresowań środowiska wojskowego. Tę propozycję postrzegamy jako uzupełnienie wykładu z etyki normatywnej, oparte o sprecyzowany fundament teologiczny.