Twarde, żołnierskie były to słowa,
Prawdziwie otwarcie patrzące w twarz…
Wierzę – to była chwila dziejowa,
Gdyś nam powiedział, Dowódco nasz:

 
Może nie wszyscy, ale dojdziemy
Może nie wszyscy… Jak zechce Bóg.
Ale na pewno wszyscy będziemy
Szukać zaszczytnych do Polski dróg.

 
(…)

 
Może nie wszyscy, ale dojdziemy,
Śmiało do boju możesz nas wieść
My na bagnetach wolność niesiemy
Sława żyjącym! Poległym cześć!

 

 
Wybranymi strofami wiersza Konrada Toma: „Dojdziemy! Panu Generałowi Andersowi” rozpocząłem naszą dzisiejszą uroczystość. Nie ma nic niezwykłego w tym, że kilka dni przed Świętem Wojska Polskiego Ewangelickie Duszpasterstwo Wojskowe zaprasza na nabożeństwo z tej okazji. Tak czynimy co roku przed 15 sierpnia. Ale tegoroczna data naszego spotkania i modlitwy w intencji żołnierzy nie jest przypadkowa. To dokładnie 115. rocznica urodzin wybitnego dowódcy wojskowego i patrioty, którego osobę i dzieło upamiętniamy w obchodzonym z inicjatywy Senatu Rzeczypospolitej Polskiej Roku Generała Władysława Andersa.

 

Cieszymy się, że nikt nie zajął samej daty urodzin generała i możemy dzisiaj łączyć dziękczynienie Bogu i prośbę o naszych żołnierzy ze wspomnieniem Władysława Andersa. Wszakże urodził się on i wychował w rodzinie ewangelickiej, a jego ojciec Albert Anders, spoczywający na Cmentarzu Ewangelickim w Warszawie, i jego matka Elżbieta, z domu Tauchert, tak ukształtowali swoich synów: Władysława, Karola, Jerzego i Tadeusza, że wszyscy czterej wybrali służbę wojskową dla Polski jako swoje życiowe powołanie. Władysław zakończył tę służbę w stopniu generała dywizji, jego trzej bracia jako pułkownicy. Żadnemu z nich za ich życia powojenna Polska należycie nie podziękowała. Wręcz przeciwnie…

Wspominając dzisiaj osobę generała Władysława Andersa, chciałbym powtórzyć kilka zdań, które wypowiedziałem w tym kościele 14 maja, podczas koncertu ku jego czci:

„Ten wielki Polak, niezłomny patriota i wybitny dowódca wojskowy, potrafił – gdy interes Polski tego wymagał – stanąć ponad podziałami i wzywać, aby w imię przyszłości niepodległej Ojczyzny stawać do wspólnej walki bez urazów, wyniesionych z przeszłości. Ale o przyszłość Polski potrafił zarówno bohatersko bić się na polu walki, jak i twardo negocjować na politycznych salonach. W dążeniu do Polski prawdziwie wolnej i prawdziwie niepodległej był bezkompromisowy wobec obcych i wobec swoich. Polska jego marzeń (…): niepodległa, sprawiedliwa, demokratyczna i wolna od błędów, warta była dla niego każdej walki zbrojnej i każdego politycznego sporu.

 
Dziesiątki tysięcy Polaków, rzuconych na bezkresne przestrzenie „nieludzkiej ziemi”, zawdzięczały mu życie, przywrócenie godności i nadziei. Także ci, którzy z wycieńczenia i chorób umierali na szlakach II Korpusu Polskiego, umierali jako wolni w drodze do wolnej Ojczyzny. Także ci, którzy ginęli później w walkach na włoskiej ziemi, oddawali swe życie za Polskę wolną i niepodległą, w której dzisiaj możemy czcić pamięć ich oraz ich dowódcy.

Uwielbiany przez swych podwładnych, darzony przez nich miłością i pełnym zaufaniem, dla polskich żołnierzy i przełożonych wojskowych generał Anders pozostanie wzorem bezkompromisowej służby Ojczyźnie oraz prawdziwej troski o powierzonych mu żołnierzy.”

 

Niech wolno będzie powitać przede wszystkim gości honorowych naszych dzisiejszych uroczystości. Witam serdecznie ostatniego prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie, pana Ryszarda Kaczorowskiego, oraz małżonkę generała Władysława Andersa, panią Irenę Anders. Państwa tutaj obecność jest symbolicznym wskazaniem na drogi żołnierzy II Korpusu Polskiego pod wodzą generała oraz na całą patriotyczną działalność emigracji polskiej, w którą po wojnie generał Anders jakże intensywnie był zaangażowany.

(…)